Avrupa Komisyonu tarafından Şubat ayında açıklanan Omnibüs Paketi, bilindiği üzere CSRD, CSDDD ve Taksonomi ile birlikte şirketlerin üzerine binen raporlama yükümlülüklerini hafifletmeyi hedefliyor. Bu kapsamda yasa Avrupa’nın yasa yapıcı kurumları ile olan sürecini tamamlayadursun, uygulamaya ilişkin ayrıntılar da belli olmaya başladı.

Bu kapsamda Avrupa Komisyonu, ESRS’yi (European Sustainability Reporting Standards) daha yalın ve uygulanabilir hale getirmek üzere, standartları hazırlayan kurum olan EFRAG’a altı aylık bir teknik tavsiye görevi verdi. Avrupa Komisyonu’nun geçtiğimi hafta yayımladığı resmi görev mektubuna göre EFRAG’ın teknik tavsiye görevini 31 Ekim 2025’e kadar tamamlaması gerekiyor.

Bu gelişme, özellikle CSRD’nin ikinci ve üçüncü dalga uygulayıcıları için önemli. Komisyon’un hedefi, ESRS’nin bu yeni ve sadeleştirilmiş versiyonunu 2027 raporlama yılına kadar yürürlüğe koymak. Hatta isteyen şirketler için 2026 raporlamalarında erken uygulama da mümkün olabilir.

Odakta Ne Var?
Sadeleşme çalışmasının merkezinde zorunlu veri noktalarının azaltılması yer alıyor. Komisyon, ESRS kapsamında gereksiz ya da düşük önemde görülen veri taleplerinin ayıklanmasını, nicel veriye öncelik verilmesini ve gereksiz anlatı yükünün azaltılmasını talep ediyor. Amaç, daha özlü ve kararları desteklemede daha etkin bir raporlama yapısı oluşturmak.

Bu revizyon süreci yalnızca sadeleştirmeye bağlı değişiklikleri değil, aynı zamanda çifte önemlilik (double materiality) ilkesinin nasıl uygulanacağına dair daha açık rehberlik sunmayı da hedefliyor. Zira sahadan gelen geri bildirimler, şirketlerle denetçiler arasında bu konuda ciddi algı ve uygulama farkları olduğunu gösteriyor.

Örneğin, Maersk gibi büyük şirketler, ESRS kapsamında “önemli” gördükleri konulara odaklanırken, denetim firmalarının katı kontrol listeleriyle hareket ettiğini ve bu durumun çatışmalara yol açtığından şikayetçi. Komisyon, bu tür farkların önüne geçmek ve şirketlerin yalnızca gerçekten “önemli” verileri raporlamasını sağlamak için rehberliği netleştirmeyi hedefliyor.

EFRAG Saha ile Temasta Olacak
Komisyon, EFRAG’dan bu sadeleştirme sürecinde şirketlerle ve yatırımcılarla aktif etkileşim içinde olmasını da istiyor. Özellikle hangi veri noktalarının kritik görüldüğünü anlamak için çift taraflı bir istişare süreci bekleniyor.

Aynı zamanda, sadeleştirilen yeni ESRS’in, diğer AB mevzuatlarıyla (örneğin Taksonomi, CSDDD) tutarlı ve entegre olması gerekiyor. Ayrıca küresel raporlama standartlarıyla (GRI, ISSB, TCFD vb.) uyum kapasitesini artırması da önemli bir beklenti.

YORUM: Bu sadeleştirme süreci, CSRD uygulamasının ikinci fazına geçerken şirketlerin karşılaştığı uygulama zorluklarının ciddi şekilde dikkate alındığını gösteriyor. Şimdi EFRAG’ın şimdi önündeki görev şu: standartların karar değeri yüksek kısımlarını koruyarak, gereksiz yüklerden arındırmak.

EFRAG’ın görevi, sürdürülebilirlik ekipleri ve raporlama uzmanları için hem bir fırsat hem de dikkatle izlenmesi gereken bir süreç. Yeni tasarımın hangi veri noktalarını ne şekilde değiştireceği ve denetim süreçlerini nasıl etkileyeceği önümüzdeki aylarda netleşecek. Ancak şimdiden açık olan şu: 2025 sonbaharı, ESRS için yeni bir sayfa olabilir. Ayrıca, şimdiden söyleyebiliriz ki; sadeleşen ESRS, Avrupa’daki sürdürülebilirlik profesyonellerinin masa başı yükünü hafifletebilir, ama stratejik yaklaşım gerekliliğini ortadan kaldırmayacaktır.